Bugünkü yazımızda “Kadın İstihdamı” üzerinde duracağız ama bunu yapmadan önce temel bir kavramdan bahsetmek istiyoruz: “istihdam”.
Her gün haberlerde duyduğumuz ve sürekli üzerine araştırmalar yapılan bu kelime Türk Dil Kurumu sözlüğünde “Bir görevde, bir işte kullanma.” olarak tanımlanıyor. Ama biz bu tanımı biraz genişletmek ve daha da anlaşılır kılmak istiyoruz. Herhangi bir ülkede var olan iş gücünün yani bir bölgede var olan üretime katkı sağlayan insan emeğinin, ekonomik faaliyetleri yürütmek adına düzenli bir biçimde çalıştırılmasına istihdam denir.
Dünya genelinde istihdamdaki cinsiyet dağılımını incelediğimizde erkeklerin pastadaki payının daha büyük olduğunu görmekteyiz. Dağılım oranının yanı sıra ücretler arasındaki uçurum da bu konu hakkında bizleri düşünmeye itiyor. Bu adaletsizliğin sebebi nedir ve nasıl düzeltilebilir? Açıkça görülmekte ki devletlerin ve işverenlerin kadınların iş dünyasındaki konumlarını iyileştirmek için büyük adımlar atmaları gerekiyor. Sadece bu kesimle kalmayıp toplumun da aynı oranda bilinçlendirilmesi ve toplumda farkındalık oluşturulması gerekmektedir. Kadın istihdamının artması ülke ekonomisi açısından da büyük faydalar sağlamaktadır. Türkiye'de iş gücüne katılan kadın oranının İsveç seviyesine yükseltilmesi halinde gayri safi yurt içi hasılaya 6 trilyon dolar katkı sağlanması mümkün.
Çağımız; çevremizdeki her şeyin değiştiği, globalleştiği ve dijitalleştiği teknoloji çağı. Teknoloji alanındaki şirketler büyümekte, yenileri kurulmakta ve gelişmektedir. Kadın istihdamını teknoloji sektörü açısından ele alırsak karşımıza çıkan manzara pek de farklı olmayacaktır. Verileri incelediğimizde, eskisine oranla daha fazla kadının bu sektörü tercih etmesine rağmen bu kadınların sayıları hala erkeklere kıyasla çok daha azdır. Sektöre girme ve sektörde kalma aşamalarında kadınları birçok zorluk bekliyor.
G7 ülkelerinde teknoloji sektöründe kadınların hangi oranda temsil edildiğini değerlendiren Teknolojide Kadın Endeksine göre Bilgi ve İletişim Teknolojisi mezunu; teknoloji sektöründe çalışan ve teknoloji, medya, telekomünikasyon sektörlerinde yönetim kurulu üyesi olan kadınların ortalama payı %30’un altında. Teknoloji sektöründeki cinsiyete dayalı ortalama ücret eşitsizliği ise tüm sektörlerdeki G7 ortalamasının üzerinde.
Resmi biraz daha küçültüp ülkemizde işlerin nasıl ilerlediğini inceleyebiliriz. TÜİK verilerine göre 2017 yılında, Türkiye'de 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin oranı %47,1 olup bu oran erkeklerde %65,6 kadınlarda ise %28,9. Öyle ki kadınlar erkeklerin yarısından bile daha az oranda istihdama katılmakta. Kadın istihdamının en fazla olduğu sektör ise hizmet sektörü. Kadınların eğitim seviyesinin yükseldikçe iş gücüne katılım oranının arttığı görülüyor.
Türkiye’de kadın üniversite mezunlarının oranı %48 iken kadınların iş hayatına katılım oranı %38’dir. Bunun sebeplerini düşündüğümüzde aklımıza birçok madde geliyor ama en başlarda toplumsal ve sosyal nedenler var. Erkeklerin istihdama katılımı %74’e varıyor ve bunun yanında %38’lik bir oranla kadınların istihdama katılımı var.
https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30580
Bir ülkenin dilini inceleyerek o ülke hakkında çok fazla bilgiye sahip olabilirsiniz. TÜRKONFED (Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu) İş Dünyasında Kadın Komisyonu Başkanı Reyhan Aktar: "Bana ne kadar güzel iş kadını adamısınız diyenler var. Yani iş yapan kadın hala birilerinin zihinlerinde oturmuş değil." diyor. Görülüyor ki bazı şeyler dilimizde bile kalıplaşmış. Bu iki cümle bizlere bazı iş alanlarında kadınların varlığına alışma sürecinde olduğumuzu hatırlatıyor.
Kadınların her alanda var olma sürecinin sağlıklı ilerleyebilmesi için en önemli etkenlerden biri ücret eşitliğidir. Aynı eğitim seviyesine sahip bireylerin eşit ücretlerle çalışması gereklidir.
Günümüzde birçok şirketin kadın istihdamını artırmak için projeleri var, örneğin Opet, Coca Cola, Dardanel gibi şirketler bünyelerindeki kadın çalışan oranını artırmaya çalışıyor. Ülkemizde bunun gibi örneklerin artmasını umuyor ve eşit işler için eşit ücretlerin verildiği bir geleceğin var olmasını diliyoruz.
-Emine Gökmen & Hazal Bektaş