İskoçya’da 1847 yılında dünyaya gelen Alexander Graham Bell, İngiltere ve Kanada’nın ardından ABD’nin Doğu yakasında Nova Scotia’da yaşadı. 1880’lerin ortalarında ABD’ye yerleşen Bell’in, Nova Scotia’da yaşadığı dönemde bölge halkının yüzde 85’inin Galce konuştuğu düşünülüyor.
Bell’in ses kaydı, ünlü bilim insanın sahip olduğu aksanı ortaya koyarak, Amerika’nın ilk yerlilerinin nasıl bir aksana sahip olduğu hakkında fikir verdi. “Hear My Voice Alexander Graham Bell” sözleri Bell’in ilk ses kaydıydı. Bu kayıttan başlayarak zamanla Dünya’ya yepyeni bir ufuk açan Bell’in 137 yıllık o meşhur sözlerini açıklamada yer alan linkten dinleyebilirsiniz.
Ses Kaydının Linki:
https://www.youtube.com/watch?v=dWUujw88pW8
O malum hikaye…
Muhtemelen Graham Bell ismini ilk duyduğunuz andan itibaren bazılarınızın aklına malum “ALO” kelimesi ve hikayesi gelmiştir. Rivayete göre Graham Bell telefon üzerine çalışırken hayatında biri vardı, ismi de Allessandra Lolita Oswaldo'ydu. Durmaksızın çalışan Bell, atölyesine açılan telefonun ardında her zaman sevgilisi olduğunu bildiği için ne zaman telefonu çalsa sevgilisinin adını söyleyerek selam verirdi.
Gel zaman git zaman, sevdiceğinin ismi hayli uzun olduğu için Allessandra Lolita Oswaldo demekten sıkılan mucidimiz ismi kısaltarak söylemeye başlamıştı. Kısala kısala farklı şekiller alan bu isim nihayetinde 'Ale Lolos' halini aldı. Bell telefonu çaldığında artık bu kısaltmayı kullanıyordu. Hikayeye göre Ale Lolos, sadece Bell'in hayatında kalmadı.Bu isim kısala kısala bugün telefonu açarken söylediğimiz 'Alo'ya evrildi. Hikayenin birçok farklı versiyonu var, olay örgüsü değişiyor ancak Alo'nun kaynağına dair efsane sabit. Bu hikayenin hayli ilginç olduğunu kabul ediyoruz ancak gerçek olup olmadığını da merak ediyoruz. O zaman gelin bu hikayeyi mercek altına alalım ve daha yakından bakalım:
Öncelikle Bell'in sevgilisi yahut eşi olarak Allessandra Lolita Oswaldo diye birinden hiçbir yerde bahsedilmiyor. İnternette arama yapılınca Türkçe hikayelerden başka bir şey çıkmıyor. Eşinin ismi kaynaklara bakıldığında tamamen alakasız biçimde “Mabel” ve hatta eşi de işitme engelli. Yani Türkiye'de yaşamadığını bildiğimiz Bell'in, Türkçe dışında hiçbir kaynakta adı geçmeyen bir sevgilisinden bahsedilse de böyle biri yok. ‘Alo’ Türkçe olduğu için bu durumla karşılaşıyoruz ki İngilizcede de benzer bir efsane var. O da Margaret Hello adında birini getiriyor Bell'in hayatına, efsanelere bakılırsa Bell'in kendi dışında herkesin haberinin olduğu sevgilileri var.
Telefonları açtığımızda sarf edilen “alo”nun kaynağı olan sözcük "Hello", Edison'un icadı. Yani bu sözcüğün kaynağı ne Graham Bell'in sevgilisi ne de onun hayatındaki bir detay… Yine de işleri biraz romantikleştirmeyi sevenlerimiz varsa bildiği yoldan devam edebilir.
Peki biraz da gerçeklerden bahsedersek, neden telefon?
Graham Bell’in annesi doğuştan işitme engelliydi ve o da dedesi ve babası gibi yıllarını işitme engeline adadı. Babasının ölümünden sonra Boston'da işitme engellilere dil eğitimi veren öğretmenleri eğitti ve kendi okulunu kurdu. Oxford Üniversitesi’ne konuk öğretmen olarak çağrıldı. Daha sonra Boston Üniversitesi İnsan Sesi Fizyolojisi dalı profesörlüğüne getirildi. Graham Bell telefon icadının ilk temellerini Thomas Watson adlı bir elektrik mühendisi ile beraber attı.
Bell ve Watson 1875 yılında sesin tel üzerinden bir başka yere gittiğini ortaya çıkardı. Henüz gide ses anlaşılmıyordu ve hemen ikisi de patent başvurusunda bulundu. Bell'e 7 Mart 1876 günü istediği patent verildi. Bell yaşadığı bir teknik sorun için Watson'ı aramasıyla farkında olmadan 10 Mart 1876 günü ilk telefon görüşmesini yaptı. Ona, “Bay Watson, çabuk buraya gelin. Sizi istiyorum.” demişti.Telefon atölyeden 4 yılda çıkabildi.
Ardından 1880 yılında Bell’e yardım eden Tainer radyofon adını verdikleri aleti denedi. İkili telefona yeni bir şekil vermişti. Sekiz yıl sonra ise Connecticut eyaleti ilk telefon şebekesine sahip kent oldu. Graham Bell 2 Ağustos 1922 tarihinde 75 yaşında diyabetten kaynaklanan komplikasyonlar nedeniyle hayatını kaybetti.